CPTPP, RCEP và EVFTA – Cơ hội mở rộng thị trường air cargo cho doanh nghiệp Việt

CPTPP, RCEP và EVFTA – Cơ hội mở rộng thị trường air cargo cho doanh nghiệp Việt
1. Giới thiệu
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, thương mại quốc tế ngày càng phụ thuộc vào tốc độ và hiệu quả vận chuyển. Vận tải hàng không (air cargo) đang đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối Việt Nam với các thị trường lớn trên thế giới. Đặc biệt, với sự tham gia vào nhiều hiệp định thương mại tự do như CPTPP, RCEP và EVFTA, doanh nghiệp Việt có nhiều cơ hội tận dụng ưu đãi thuế quan, mở rộng thị trường và gia tăng nhu cầu vận tải hàng không.
2. Tổng quan về các hiệp định thương mại quan trọng
2.1. Hiệp định CPTPP (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership)
-
Bao gồm 11 quốc gia, chiếm khoảng 13% GDP toàn cầu.
-
Mở ra thị trường lớn tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
-
Nhiều ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam như dệt may, da giày, nông sản, thủy sản được hưởng ưu đãi thuế quan.
2.2. Hiệp định RCEP (Regional Comprehensive Economic Partnership)
-
Là hiệp định thương mại lớn nhất thế giới, chiếm hơn 30% GDP toàn cầu.
-
Kết nối ASEAN với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và New Zealand.
-
Giúp đơn giản hóa thủ tục hải quan, hài hòa quy tắc xuất xứ, thuận lợi hơn cho xuất khẩu.
2.3. Hiệp định EVFTA (EU – Vietnam Free Trade Agreement)
-
Tạo cầu nối trực tiếp giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu.
-
Gần 99% dòng thuế được xóa bỏ trong vòng 7–10 năm.
-
Tạo lợi thế cạnh tranh lớn cho hàng hóa Việt Nam tại thị trường EU.
3. Tác động đến vận tải hàng không Việt Nam

Tác động đến vận tải hàng không Việt Nam
Các hiệp định này không chỉ tạo cơ hội xuất khẩu mà còn tăng mạnh nhu cầu vận tải hàng không nhờ:
-
Tốc độ giao hàng: phù hợp với hàng có giá trị cao và yêu cầu thời gian ngắn.
-
Khả năng kết nối đa dạng: từ Việt Nam có thể vận chuyển đến các hub lớn như Singapore, Hong Kong, Dubai, Frankfurt, Amsterdam.
-
Gia tăng khối lượng hàng hóa: đặc biệt ở nhóm dệt may, thủy sản, điện tử và nông sản chế biến.
4. Những nhóm hàng hóa hưởng lợi lớn từ FTA
-
Dệt may và da giày: CPTPP và EVFTA giúp hàng Việt vào Mỹ Latinh và châu Âu dễ dàng hơn. Nhu cầu vận chuyển bằng đường hàng không tăng mạnh ở các đơn hàng nhỏ, cần giao nhanh.
-
Thủy sản và nông sản chế biến: RCEP và EVFTA giảm rào cản thuế, thúc đẩy xuất khẩu sang Nhật Bản, EU. Do đặc thù dễ hỏng, hàng hóa này phù hợp vận tải hàng không.
-
Điện tử, linh kiện công nghệ: RCEP giúp kết nối chuỗi cung ứng khu vực châu Á, trong đó hàng hóa giá trị cao thường ưu tiên air cargo.
-
Dược phẩm và sản phẩm y tế: CPTPP và EVFTA mở ra cơ hội lớn cho ngành dược, kéo theo nhu cầu vận chuyển lạnh bằng đường hàng không.
5. Cơ hội cho doanh nghiệp logistics Việt

Cơ hội cho doanh nghiệp logistics Việt
-
Mở rộng mạng lưới tuyến bay: tăng tần suất các tuyến đến châu Âu, Mỹ Latinh, Đông Bắc Á.
-
Phát triển dịch vụ giá trị gia tăng: kho lạnh, xử lý hàng nguy hiểm, vận chuyển nhanh.
-
Ứng dụng công nghệ số: nền tảng booking online, theo dõi lô hàng, thanh toán điện tử.
-
Hợp tác quốc tế: liên kết với các hãng hàng không lớn, tham gia mạng lưới logistics toàn cầu.
6. Thách thức khi tận dụng FTA
-
Chi phí vận tải cao: air cargo thường đắt hơn đường biển, đòi hỏi tối ưu hóa chi phí.
-
Yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn: đặc biệt với thị trường EU trong khuôn khổ EVFTA.
-
Hạn chế hạ tầng sân bay: một số cảng hàng không Việt Nam chưa đủ sức đáp ứng nhu cầu tăng trưởng nhanh.
-
Thiếu nhân lực chất lượng cao: ngành logistics cần nhiều chuyên gia am hiểu FTA và thủ tục hải quan quốc tế.
7. Giải pháp để doanh nghiệp tận dụng cơ hội
-
Đào tạo nhân lực logistics: nâng cao kỹ năng khai báo hải quan, quản trị chuỗi cung ứng.
-
Đầu tư công nghệ: tự động hóa quy trình booking, tracking, quản lý chứng từ điện tử.
-
Liên kết với hãng hàng không: để đảm bảo chỗ trên các tuyến quốc tế quan trọng.
-
Tư vấn khách hàng xuất khẩu: hỗ trợ tận dụng ưu đãi thuế từ CPTPP, RCEP, EVFTA.
-
Đẩy mạnh phát triển dịch vụ logistics xanh: phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững tại EU và các nước CPTPP.
8. Triển vọng phát triển thị trường air cargo Việt Nam
Theo dự báo của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), nhu cầu vận tải hàng không toàn cầu sẽ tăng trưởng 4–5% mỗi năm trong giai đoạn tới. Việt Nam, với lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do, có tiềm năng trở thành trung tâm logistics quan trọng của khu vực.
Các sân bay lớn như Nội Bài (HAN), Tân Sơn Nhất (SGN), Long Thành (tương lai) và Đà Nẵng (DAD) sẽ đóng vai trò then chốt trong việc đón đầu xu hướng này.
Kết luận
Sự tham gia của Việt Nam vào CPTPP, RCEP và EVFTA không chỉ tạo điều kiện cho xuất khẩu hàng hóa mà còn mở ra cơ hội lớn cho ngành vận tải hàng không. Doanh nghiệp logistics Việt cần nhanh chóng thích ứng, đầu tư công nghệ và dịch vụ để khai thác tối đa tiềm năng từ các hiệp định.
Air cargo sẽ không chỉ là phương tiện vận chuyển, mà còn trở thành cầu nối chiến lược giúp hàng hóa Việt Nam chinh phục các thị trường toàn cầu.
em thêm:
Booking vận tải hàng không từ Đà Nẵng đến Sân bay Quốc tế Cape Town (CPT – Nam Phi)
Xu hướng Air Cargo Leasing – thuê máy bay chở hàng thay vì sở hữu