Theo Quy tắc của UNCTAD/ICC, Chứng từ vận tải đa phương thức là chứng từ chứng minh cho một hợp đồng vận tải đa phương thức và có thể được thay thế bởi một thư truyền dữ liệu điện tử, như luật pháp áp dụng cho phép và có hình thức có thể lưu thông hoặc không thể lưu thông, có ghi rõ tên người nhận.
Theo Công ước của LHQ, chứng từ đa phương thức là một chứng từ làm bằng chứng cho một hợp đồng vận tải đa phương thức, cho việc nhận hàng để chở của người kinh doanh vận tải đa phương thức và cam kết của anh ta giao hàng theo đúng những điều khoản của hợp đồng.
1. Hình thức
Khi MTO nhận trách nhiệm về hàng hoá, anh ta hoặc người được uỷ quyền sẽ cấp một chứng từ tuỳ theo người gửi hàng lựa chọn ở dạng lưu thông được hay không lưu thông được.
– Chứng từ lưu thông được khi:
+ Nó được lập theo lệnh hay cho người cầm chứng từ
+ Nếu lập theo lệnh, nó sẽ chuyển nhượng được bằng ký hậu
+ Nếu lập cho người cầm chứng từ, nó chuyển nhượng được mà không cần ký hậu
+ Nếu cấp một bộ nhiều bản gốc phải ghi rõ số bản gốc trong bộ
+ Nếu cấp các bản sao, mỗi bản sao sẽ ghi “không lưu thông được”
– Chứng từ được cấp theo hình thức không lưu thông được khi nó ghi rõ tên người nhận hàng
2. Nội dung
Chứng từ nhìn chung có những nội dung cơ bản sau:
– Tính chất chung của hàng há, ký mã hiệu cần thiết để nhận dạng hàng hoá, một sự kê khai rõ ràng cả số bì, số lương, tất cả các chi tiết đó do người gửi hàng cung cấp.
– Tình trạng bên ngoài của hàng hoá
– Tên và địa điểm kinh doanh chính của người kinh doanh vận tải đa phương thức
– Tên người gửi hàng
– Tên người nhận hàng nếu được người gửi hàng chỉ định
– Ðịa điểm và ngày mà người kinh doanh vận tải đa phương thức nhận hàng để chở
– Ðịa điểm giao hàng
– Ngày hay thời hạn giao hàng ở địa điểm giao nếu được thoả thuận rõ ràng giữa các bên
– Nói rõ chứng từ lưu thông được hay không lưu thông được
– Nơi và ngày cấp chứng từ vận tải đa phương thức
– Chữ ký của MTO hoặc người được anh ta uỷ quyền
– Tiền cược cho mỗi phương thức vận tải, nếu có thoả thuận rõ ràng giữa các bên hoặc tiền cước kể cả loại tiền ở mức ngừơi nhận hàng phải trả hoặc chỉ dãn nào khác nói lên tiền cước do người nhận phải trả
– Hình thức dự kiến các phương thức vận tải và các địa điểm chuyển tải nếu đã biết khi cấp chứng từ
– Ðiều nói về việc áp dụng công ước.
– Bất cứ chi tiết nào khác mà các bên có thể thoả thuận với nhau và ghi vào chứng từ nếu không trái với luật pháp của nước nơi chứng từ vận tải đa phương thức được cấp.
3. Các loại chứng từ
Công ước của liên hiệp quốc về chưyên chở hàng hoá vận tải đa phương thức quốc tế ngày 5/10/1980 cho đến nay vẫn chưa có hiệu lực, cho nên chưa có mẫu chứng từ mang tính chất quốc tế để các nước áp dụng.
Song dựa vào bản quy tắc về chứng từ của UNCTAD/ICC nhiều tổ chức quốc tế về vận tải, giao nhận cũng đã soạn thảo một số mẫu chứng từ để sử dụng trong kinh doanh. Sau đây là một số mẫu chứng từ vận tải đa phương thức thường gặp :
a – Vận đơn FIATA (FIATA Negotiable Multimodal transpot Bill Lading – FB/L)
Ðây là loại vận đơn đi suốt do Liên đoàn quốc tế các hiệp hội giao nhận soạn thảo để cho các hội viên của Liên đoàn sử dụng trong kinh doanh vận tải đa phương thức. Vận đơn FIATA hiện nay đang được sử dụng rộng rãi. FB/L là chứng từ có thể lưu thông và được các ngân hàng chấp nhận thanh toán. FB/L có thể dùng trong vận tải đường biển.
b – Chứng từ liên hợp (COMBIDOC-Conbined transport document) COMBIDOC do BIMCO soạn thảo để cho người kinh doanh vận tải đa phương thức có tầu biển sử dụng (VO.MTO). Chứng từ này đã được phòng thương mại quốc tế chấp nhận, thông qua.
c – Chứng từ(MULTIDOC – Multimodal transport document) MULTIDOC do Hội nghị của LHQ về buôn bán và phát triển soạn thảo trên cơ sở công ước của LHQ về vận tải đa phương thức. Do công ước chưa có hiệu lực nên chứng từ này ít được sử dụng.
d – Chứng từ vừa dùng cho vận tải liên hợp vừa dùng cho vận tải đường biển (Bill of Lading for Conbined transport Shipment or port to port Shipment) Ðây là loại chứng từ do các hãng tầu phát hành để mở rộng kinh doanh sang các phương thức vận tải khác nếu khách hàng cần.
Chứng từ này rất cần thiết trong hoạt động giao dịch vận tải. Hãy đọc kĩ và nắm rõ cách dùng và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ khi thực hiện nhé!
