Vận tải đa phương thức quốc tế là phương thức vận tải tối ưu đang được các nước trên thế giới và các doanh nghiệp dịch vụ giao nhận logistics quan tâm. Có nhiều loại hình thức vận tải đa phương thức trên thế giới, cùng AirportCargo tìm hiểu xem các loại vận tải đa phương thức đó là gì và điều kiện kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế như thế nào nhé.
1.Khái niệm vận tải đa phương thức
Vận tải đa phương thức có tên tiếng anh là Multimodal transport là hàng hoá khi trao đổi mua bán phải chuyển tải từ ít nhất hai phương thức.
Các loại phương thức vận tải phổ biến nhất hiện nay:
- Vận tải biển;
- vận tải đường hàng không;
- vận tải đường bộ;
- vận tải đường sắt.
Hình thức vận tải đa phương thức quốc tế là hình thức vận chuyển hàng hoá từ nước này qua nước khác từ hai phương thức vận tải khác nhau trở lên trên một hợp đồng vận tải hàng hoá.
Tùy vào trách nhiệm được phân chia trên toàn bộ qúa trình vận tải, các loại chứng từ vận tải khác nhau sẽ được sử dụng.
2. Đặc điểm của hình thức
Áp dụng hình thức đa phương thức quốc tế góp phần đẩy mạnh giao lưu thương mại hàng hoá đa quốc gia bằng nhiều phương thức khác nhau.
Hình thức này mang lại cho các bên có liên quan nhiều lợi ích như sau:
- Giảm chi phí vận chuyển hàng hoá, không phát sinh thêm thủ tục vì vận tải kịp thời, từ đó dẫn tới giảm chi phí hàng hóa và sản xuất;
- Giảm rủi ro về chất lượng hàng hoá, bởi vận chuyển không kéo dài thời gian;
- Mở rộng mạng lưới vận tải và đạt được hiệu quả kinh tế cao do khi sử dụng các phương thức vận tải có khả năng chuyên chở khối lượng hàng hóa lớn;
- Tăng khả năng cạnh tranh của hàng hoá về giá thành, chất lượng khi hàng hoá còn giữ nguyên được các hìnhthái, tính chất nguyên sơ.
- Giúp các doanh nghiệp sản xuất và thương mại tiếp cận nhanh hơn với thị trường (đặc biệt là thị trường quốc tế) thông qua mạng lưới vận tải kết nối;
- Tạo ra sự hợp tác giữa chính phủ và doanh nghiệp nhằm giảm thiểu những chứng từ không cần thiết.
Tuy nhiên, do sự chuyển đổi hàng hoá bằng nhiều phương tiện khác nhau, nên không tránh khỏi các rủi ro trong việc bốc dỡ hàng hoá như chầy xước, bầm dập,… do va chạm. Ngoài ra, việc nhập cảng để chuyển đổi phương thức vận chuyển sẽ phải thực hiện nhiều thủ tục hơn, doanh nghiệp sẽ phát sinh thêm một số chí phí khác và cần chuẩn bị các giấy tờ, chứng từ có liên quan để đảm bảo thực hiện việc vận chuyển một cách suôn sẻ và đúng lúc.
3. Các hình thức vận tải đa phương thức trên thế giới
- Mô hình vận tải đường biển – vận tải hàng không (Sea –Air): Kết hợp tính kinh tế với tính tốc độ, phù hợp hàng hóa giá trị cao như đồ điện tử và những hàng hóa có tính thời vụ cao như quần áo, đồ chơi, giầy dép. Hàng hóa sau khi được vận chuyển bằng đường biển tới cảng chuyển tải tới người nhận ở sâu trong đất liền một cách nhanh chóng nếu vận tải bằng phương tiện vận tải khác thì sẽ không đảm bảo được tính thời vụ hoặc làm giảm giá trị của hàng hóa, do đó vận tải hàng không là thích hợp nhất.
- Mô hình vận tải bộ – vận tải hàng không (Road- Air): Đây là sự kết hợp giữa tính linh hoạt cơ động với tốc độ. Người ta sử dụng ô tô để tập trung hàng về các cảng hàng không hoặc từ các cảng hàng không chở đến nơi giao hàng ở các địa điểm khác. Hoạt động của vận tải ô tô thực hiện ở đoạn đầu và đoạn cuối của quá trình vận tải theo cách thức này có tính linh hoạt cao, đáp ứng cho việc thu gom, tập trung hàng về đầu mối là sân bay phục vụ cho các tuyến bay đường dài.
- Mô hình vận tải đường sắt – vận tải bộ (Rail- Road): Đây là sự kết hợp giữa tính an toàn và tốc độ của vận tải đường sắt với tính cơ động của vận tải ô tô đang được sử dụng nhiều ở Châu Mỹ và Châu Âu. Theo phương pháp này người ta đóng gói hàng trong các trailer được kéo đến nhà ga bằng các xe kéo gọi là tractor. Tại ga các trailer được kéo lên các to axe và chở đến ga đến. Khi đến đích người ta lại sử dụng các tractor để kéo các trailer xuống và chở đến địa điểm giao hàng cho người nhận.
- Mô hình vận tải đường sắt / đường bộ / vận tải nội thủy – vận tải đường biển (Rail/ Road/ Inland waterway- Sea): Đây là mô hình vận tải phổ biến nhất để chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu. Hàng hóa được vận chuyển bằng đường sắt, đường bộ hoặc đường nội thủy đến cảng biển của nước xuất khẩu sau đó được vận chuyển bằng đường biển tới cảng của nước nhập khẩu rồi từ đó vận chuyển đến người nhận ở sâu trong nội địa bằng đường bộ, đường sắt hoặc vận tải nội thủy. Mô hình này thích hợp với các loại hàng hóa chở bằng container trên các tuyến vận chuyển mà không yêu cầu gấp rút lắm về thời gian vận chuyển.
- Mô hình cầu lục địa (Land Bridge): Theo mô hình này hàng hóa được vận chuyển bằng đường biển vượt qua các đại dương đến các cảng ở một lục địa nào đó cần phải chuyển qua chặng đường trên đất liền để đi tiếp bằng đường biển đến châu lục khác. Trong cách thức vận tải này, chặng vận tải trên đất liền được ví như chiếc cầu nối liền hai vùng biển hay hai đại dương.
- Một số mô hình khác: Mini Bridge (Container được vận chuyển từ cảng một nước này qua cảng nước khác, sau đó vận chuyển bằng đường sắt đến một thành phố cảng thứ hai của nước đến theo một vận đơn đi suốt do người chuyên chở đường biển cấp, Micro Bridge (Tương tự như Mini Brigde, khác ở chỗ nơi đến cuối cùng không phải là thành phố cảng mà là khu công nghiệp hay trung tâm thương mại trong nội địa).
4. Điều kiện kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế
Căn cứ theo Nghị định 144/2018/NĐ-CP sửa đổi Nghị định về vận tải đa phương thức và Nghị định 87/2009/NĐ-CP về vận tải đa phương thức có hiệu lực từ 16/10/2018, quy định về điều kiện kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế như sau:
– Doanh nghiệp, hợp tác xã Việt Nam, doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Việt Nam chỉ được kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế sau khi có Giấy phép kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế trên cơ sở đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
- Duy trì tài sản tối thiểu tương đương 80.000 SDR hoặc có bảo lãnh tương đương hoặc có phương án tài chính thay thế theo quy định của pháp luật;
- Có bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp vận tải đa phương thức hoặc có bảo lãnh tương đương.
– Doanh nghiệp của các quốc gia là thành viên Hiệp định khung ASEAN về vận tải đa phương thức hoặc là doanh nghiệp của quốc gia đã ký điều ước quốc tế với Việt Nam về vận tải đa phương thức chỉ được kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế sau khi có Giấy phép kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế của Việt Nam trên cơ sở đáp ứng đủ các điều kiện sau:
- Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh vận tải đa phương thực quốc tế hoặc giấy tờ tương đương do cơ quan có thẩm quyền nước đó cấp;
- Có bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp vận tải đa phương thức hoặc có bảo lãnh tương đương.
– Bộ Giao thông vận tải tổ chức quản lý và cấp Giấy phép kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế.
Trên đây là toàn bộ những kiến thức được tổng hợp chi tiết và chính xác nhất về hình thức vận tải đa phương thức quốc tế trong xuất nhập khẩu. Mong rằng những kiến thức trên giúp ích được cho doanh nghiệp của bạn và bạn có thể hiểu sâu và yêu thích nghề xuất nhập khẩu hơn.
